Hành Trình Đưa Văn Học Ra Khỏi Trang Sách Của Trường Hai Bà Trưng

Trong tinh thần đổi mới mạnh mẽ của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, trường THCS – THPT Hai Bà Trưng đã không ngừng tiên phong, sáng tạo để đưa việc dạy và học vượt ra khỏi những khuôn mẫu truyền thống.

Ngày 25/9, nhà trường đã tổ chức một chương trình ngoại khóa đặc biệt, với sự tích hợp liên môn giữa Ngữ văn – Giáo dục địa phương – Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp, thông qua chuyên đề: “Tìm hiểu văn hóa phi vật thể Cải lương – Đờn ca tài tử Nam Bộ” cùng chủ điểm: “Sức hấp dẫn của văn học kỳ ảo qua vở tuồng Quỷ mẫu si nhi”.

Sự kiện, có sự hiện diện và đóng góp chuyên môn của nhiều gương mặt uy tín: TS. Nguyễn Trọng Thuyết – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chất lượng Giáo dục, người nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gắn kết học thuật với văn hoá nghệ thuật trong nhà trường; Thầy Trần Ngọc Huy – Phó Trưởng phòng Giáo dục phổ thông, Sở GD&ĐT TP.HCM, đánh giá cao sáng kiến tổ chức hoạt động trải nghiệm này.

Thầy Trần Văn Cường – Cán bộ Phòng Giáo dục phổ , Sở GD&ĐT TP.HCM, khẳng định cải lương là công cụ hữu hiệu để học sinh hiểu sâu hơn về văn hoá bản địa; NSƯT – Đạo diễn Đức Bảo, đại diện Nhà hát Kịch Sân khấu 5B, người trực tiếp tham gia dàn dựng và chia sẻ nhiều câu chuyện hậu trường đầy tâm huyết .

Phát biểu tại chương trình, thầy Hoàng Minh Huy, Hiệu trưởng nhà trường nhấn mạnh rằng: “Chương trình GDPT 2018 đã mang lại nhiều chuyển biến tích cực trong tư duy giáo dục, đặc biệt là việc phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học”.

Trong đó, môn Ngữ văn không còn gói gọn trong sách vở, mà đã mở rộng ra đời sống với những tư liệu đa dạng, mang đến cơ hội khám phá, sáng tạo và cảm thụ sâu sắc hơn cho học sinh. Cùng với đó, hai môn học mới là Giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm – hướng nghiệp đã tạo điều kiện để học sinh gắn bó hơn với văn hóa nơi mình sinh sống, đồng thời tích lũy những trải nghiệm thực tiễn quý báu.

Nối tiếp thành công từ các chuyên đề trước như “Tìm hiểu Diễn xướng dân gian Nam Bộ” hay “Kỷ niệm ngày khởi nghĩa Hai Bà Trưng – Nữ kiệt lưu danh”, năm học này, trường đã tổ chức một hoạt động có quy mô lớn hơn, đầu tư công phu hơn. Trọng tâm là yếu tố kỳ ảo trong văn học, một đề tài hấp dẫn luôn kích thích trí tưởng tượng, gợi mở tư duy sáng tạo cho người học.

Cô giáo Vũ Thị Thu Trang, giáo viên Ngữ văn, đồng thời giảng dạy môn Giáo dục địa phương TP.HCM và Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đã mang đến phần trình bày sâu sắc về yếu tố kỳ ảo trong văn học.

Theo cô, kỳ ảo không chỉ là những yếu tố siêu nhiên, hoang đường để tạo nên màu sắc lạ kỳ cho tác phẩm, mà còn là phương tiện phản ánh những ước mơ, niềm tin, trăn trở và khát vọng sâu xa của con người.

Trong văn học Việt Nam, từ Truyền kỳ mạn lục, Tấm Cám, Thạch Sanh, đến các truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp hay Nguyễn Tuân, yếu tố kỳ ảo đều mang giá trị nhân sinh sâu sắc. Đặc biệt, hôm nay, học sinh sẽ không chỉ đọc văn học kỳ ảo qua trang sách mà còn được trực tiếp sống trong không gian sân khấu hóa, với vở cải lương Quỷ mẫu si nhi một tác phẩm chuyển thể từ Liêu trai chí dị của Bồ Tùng Linh.

Chương trình tiếp tục với phần biểu diễn nghệ thuật đặc sắc, mang đến một cách tiếp cận mới mẻ và sinh động đối với tác phẩm văn học. Khi văn học gặp sân khấu, khi yếu tố kỳ ảo bước ra khỏi trang giấy và hòa quyện cùng nghệ thuật truyền thống như cải lương, đờn ca tài tử, giá trị thẩm mỹ và tinh thần của tác phẩm được lan tỏa mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Các em học sinh không chỉ học, mà còn trải nghiệm, cảm thụ và sống trong thế giới của văn chương và văn hóa dân tộc.

Điểm nhấn đặc biệt của chương trình là phần giao lưu giữa học sinh, giáo viên, nghệ sĩ và đại diện lãnh đạo ngành giáo dục. Những chia sẻ từ các em học sinh cho thấy sự hứng thú và hiệu quả rõ rệt khi được học tập trong một không gian mở, đa dạng phương pháp. Giáo viên cũng khẳng định ý nghĩa của hình thức sân khấu hóa trong giảng dạy, giúp học sinh dễ tiếp thu, yêu thích môn học hơn và phát huy tối đa các năng lực cá nhân.

Đại diện Sở Giáo dục, thầy Trần Văn Cường đánh giá cao mô hình tích hợp liên môn mà nhà trường thực hiện, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gắn giáo dục với văn hóa bản địa và nghệ thuật truyền thống, đặc biệt trong bối cảnh giáo dục đang đổi mới theo hướng phát triển năng lực toàn diện cho học sinh.

Phần hai của vở tuồng tiếp tục diễn ra trong sự hào hứng và chăm chú theo dõi của toàn thể học sinh, giáo viên và khách mời. Chương trình khép lại bằng nghi thức tặng hoa, chụp ảnh lưu niệm và để lại dư âm sâu đậm trong lòng mỗi người tham dự.

Không chỉ đơn thuần là một buổi học ngoại khóa, sự kiện lần này là minh chứng cho thấy giáo dục không nhất thiết phải đóng khung trong lớp học, mà có thể lan tỏa ra đời sống, kết hợp văn học – văn hóa – nghệ thuật để nuôi dưỡng tâm hồn và trí tuệ người học.

Trường THCS – THPT Hai Bà Trưng một lần nữa đã khẳng định vai trò tiên phong trong đổi mới giáo dục, đưa học sinh đến gần hơn với những giá trị đích thực và bền vững của dân tộc.