Việc ban hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là rất cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết về PCCC và CNCH phục vụ đổi mới, phát triển đất nước và cuộc sống bình yên của người dân.
Trước đòi hỏi khách quan cần tăng cường công tác PCCC và CNCH bảo vệ sản xuất và bình yên cuộc sống của người dân, Đảng, Quốc hội, Nhà nước đã có những chỉ đạo về việc phải luật hóa các quy định về PCCC và CNCH đáp ứng yêu cầu thực tế đề ra. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng xác định: Tăng cường công tác phòng, chống cháy, nổ và tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ; ứng phó kịp thời, hiệu quả với các đe doạ an ninh phi truyền thống, nhất là nhiệm vụ CNCH, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh; thực hiện tốt chính sách xã hội, bảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người… Kết luận số 19-KL/TW ngày 14-10-2021 của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; Đề án số 292-ĐA/ĐĐQH15 ngày 20/10/2021 của Đảng đoàn Quốc hội về Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (2021-2026) đề ra nhiệm vụ xây dựng dự án Luật điều chỉnh về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH)…
Việc quy định nhiệm vụ CNCH trong văn bản luật là để bảo vệ quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiếp pháp năm 2013. Trên thực tế, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH vẫn đang triển khai thực hiện các nhiệm vụ liên quan tới quản lý nhà nước về CNCH và là lực lượng giữ vai trò nòng cốt, thường trực trong công tác này. Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH có đầy đủ các điều kiện, khả năng về chuyên môn, lực lượng, phương tiện để thực hiện nhiệm vụ CNCH. Tuy nhiên, hiện nay mới chỉ có hoạt động PCCC được quy định trong Luật Phòng cháy và chữa cháy; hoạt động CNCH mới được quy định tại Nghị định số 83/2017/NĐ-CP ngày 18/7/2017 quy định về công tác cứu nạn, cứu hộ của lực lượng phòng cháy và chữa cháy nên chưa bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong quy định của hệ thống pháp luật, không phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và không bảo đảm cơ sở pháp lý để lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH thực hiện nhiệm vụ. Qua tham khảo kinh nghiệm của nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Mỹ, Đức, Pháp, Thái Lan, Singapore, Malaysia… đều giao nhiệm vụ CNCH cho lực lượng PCCC và CNCH chuyên trách làm nòng cốt đảm nhiệm; bên cạnh đó, tham gia phối hợp còn có các lực lượng khác ở cơ sở đã đem lại hiệu quả cao trong công tác CNCH khi xảy ra các tình huống, sự cố. Việc ban hành Luật PCCC và CNCH sẽ khắc phục hạn chế, vướng mắc, bất cập của pháp luật hiện hành và đáp ứng yêu cầu thực tiễn khách quan nêu trên.
Cục Cảnh sát PCCC và CNCH, Bộ Công an
